Samuel Burr, debiutując swoją powieścią, zaskakuje wyczuciem tonu, niuansu i emocjonalnej precyzji. „Stowarzyszenie Miłośników Zagadek” to książka zanurzona w nostalgii, balansująca pomiędzy egzystencjalną refleksją a lekkością fabularnej gry, przypominająca nieco dzieła Fredrika Backmana czy Rachel Joyce.To literatura środka, skierowana do wrażliwego czytelnika, który poszukuje nie tyle wielkich narracji, ile intymnych, ludzkich historii opowiedzianych z czułością i humorem.Główny bohater, Clayton Stumper, to postać niemal z innej epoki. Wychowany w bibliotece, prowadzi życie niemal całkowicie oderwane od współczesności. Jego potrzeba odkrycia własnego pochodzenia staje się pretekstem do ukazania szerszej tematyki: pytania o tożsamość, poczucie przynależności i międzyludzką bliskość. Na poziomie konstrukcyjnym książka nie jest wolna od schematyzmu. Znajdziemy tu typowe motywy znane z powieści feel-good: ekscentryczni, ale o złotych sercach bohaterowie drugoplanowi; stopniowe „rozpuszczanie” samotnika w cieple społecznych więzi; oraz odkrywanie przeszłości, która ma moc terapeutyczną. Burr gra jednak tymi kliszami z dużą świadomością. Nie unika ich, lecz subtelnie przetwarza. Zamiast cukierkowej opowieści otrzymujemy coś na kształt „literackiego comfort foodu”. Interesujący jest również sposób, w jaki Burr wykorzystuje metaforykę łamigłówki zarówno dosłownie, jak i symbolicznie. Łamigłówki stanowią nie tylko pasję bohatera, ale także są metaforą jego samego: fragmentarycznego, pełnego luk, składającego się z haseł podsłuchanych w rozmowach i tekstach.Egzystencjalna samotność Claytona nie jest dramatyczna, lecz rozciągnięta w czasie. To melancholia człowieka, który nie zna swojej historii i przez to nie potrafi w pełni opowiedzieć siebie innym.Na poziomie języka Burr stawia na prostotę i klarowność. Nie ucieka się do literackich fajerwerków, ale też nie popada w banalność. Jego styl przypomina narracyjną strategię Anne Tyler: uważność na detale codzienności, ciepły dystans do bohaterów, powolne rozwijanie emocjonalnego napięcia. Choć książka jest ujmująca, momentami można odnieść wrażenie, że autor gra zbyt bezpiecznie. Wątki dramatyczne są szybko neutralizowane przez humor lub serdeczność, co niektórym czytelnikom może wydać się zbyt łagodzące. Fabuła, mimo zagadkowego motywu, rozwija się w przewidywalnym rytmie, a rozwiązanie tajemnicy nie niesie ze sobą szczególnie mocnego wstrząsu egzystencjalnego. Można by chcieć więcej psychologicznej głębi, choćby w retrospekcjach czy konfrontacjach z przeszłością. Również postaci drugoplanowe, choć sympatyczne i barwne, bywają zbyt jednowymiarowe. Przypominają bohaterów dobrze napisanego sitcomu: obecni po to, by zbudować tło emocjonalne, ale niekoniecznie po to, by samodzielnie rezonować„Stowarzyszenie Miłośników Zagadek” to czuła, pogodna opowieść o ludziach, którzy nie mieszczą się w standardowych formatach, a mimo to pragną (i zasługują na) czułość i zrozumienie. To książka niosąca emocjonalne ukojenie, niekiedy zbyt wygładzona, ale w ogólnym rozrachunku pełna autentycznego uroku i literackiego wdzięku. Dla czytelników ceniących prozę Jojo Moyes czy wspomnianego już Fredrika Backmana będzie to trafiony wybór. Dla bardziej wymagających miłośników literatury psychologicznej może pozostawić pewien niedosyt, ale nawet oni dostrzegą tu serce i szczerość, które trudno zlekceważyć. Ostatecznie autor nie przełamuje konwencji, ale doskonale je wykorzystuje.

Samuel Burr w swoim debiucie “Stowarzyszenie Miłośników Zagadek” oferuje powieść ciepłą, uroczą, która angażuje w całkiem inny sposób niż zwyczajne książki, bo jej bazą jest faktyczna zagadka pojmowana na trzy różne sposoby. Przede wszystkim bazą fabularną jest zagadka pochodzenia głównego bohatera, który w wieku niemowlęcym został przygarnięty przez założycielkę tytułowego stowarzyszenia - towarzyszymy mu w próbie jej rozwikłania. A robimy to poprzez faktycznie rozwiązywania zagadek, które po sobie pozostawiła - bohater dostaje łamigłówki, krzyżówki, labirynty, wykreślanki i inne typy zagadek do rozwiązania, które stanowić będą kolejne podpowiedzi, a my dostajemy je razem z nim - ołówek w dłoń, można rozwiązywać, gdyż zagadki zostały w większości zaadaptowane na język polski. Ale nie trzeba, w końcu to Clay musi znaleźć odpowiedzi, by historia mogła się posuwać naprzód. Jest i zagadka metaforyczna - zagadka, jaką stanowi życie zarówno pojmowane jako jedna całość, jak i każdy jeden jego dzień. Bo czy nie z małych zagwozdek składa się codzienność? Fabularnie opowiedziana jest w dwóch czasach - współcześnie okiem bohatera podążając za wskazówkami (ta część jest typowo obyczajowa, bardzo prosta w losach postaci) oraz w przeszłości, poczynając od lat 80-tych i momentu powstania stowarzyszenia. Ta część fabuły opowiedziana jest przez 50-letnią kobietę, która nigdy nie szła utartą drogą, co dodaje powieści lekkiej nuty feministycznej, ale i bardzo uniwersalnej - po prostu dającej siłę, by być w życiu tym, kim jest się faktycznie, nie zwracając uwagi na konwenanse. Dzięki wiekowi bohaterki uwaga zwrócona jest też na osoby starsze, które wraz z wiekiem stają się dla innych niewidoczne… Bardzo ciekawy, uroczy, udany debiut! Bawiłam się wyśmienicie!

„W życiu sukces odnosili ci, którzy umieli się dostosować, a nie wyróżnić. Wszyscy szukali szufladki, w której mogliby się poręcznie schować. Byli nierozwiązanymi hasłami w najbardziej prozaicznej krzyżówce świata.” Są książki, które czyta się jak zagadkę – powoli, z przyjemnością, rozkoszując się każdym tropem. #StowarzyszenieMiłośnikówZagadek to właśnie taka lektura – inteligentna, dowcipna i zaskakująco ciepła, mimo że dotyka bolesnych tematów oraz sekretów, które miały nigdy nie ujrzeć światła dziennego. Autor prowadzi narrację z niezwykłą lekkością – dialogi są błyskotliwe, a opisy miejsc i ludzi tak sugestywne, że czujesz zapach starego papieru, dźwięk przesuwanych krzeseł w klubowej salce i smak herbaty czy drinka wypijanego w przerwach między teoriami spiskowymi. Postaci nie są przerysowane – to ludzie z krwi i kości: nieidealni, czasem zabawni, czasem irytujący, ale przez to tak prawdziwi, że masz ochotę usiąść z nimi przy stole i razem układać kolejne zagadki. Historia rozwija się w idealnym tempie – z każdą stroną odkrywasz nowe elementy układanki, a gdy już wydaje ci się, że wiesz wszystko… autor z uśmiechem strąca cię z wygodnego krzesła i pokazuje, że gra dopiero się zaczyna. To książka, która udowadnia, że zagadki to nie tylko rebusy czy skomplikowane równania – to ludzie, ich wybory, przeszłość i emocje, które próbujemy rozwikłać nie mniej niż morderstwa czy tajemnicze zniknięcia. Dodatkowym atutem powieści jest bogactwo rebusów i zagadek, które sprawiają, że czytelnik otrzymuje nie tylko intrygującą historię, ale i świetną rozrywkę w jednym. Zatem jeżeli szukasz lektury, która wciągnie Cię bez reszty, rozbawi, a przy okazji sprawi, że spojrzysz inaczej na to, jak wiele sekretów kryje codzienność – „Stowarzyszenie Miłośników Zagadek” jest dokładnie tym, czego potrzebujesz.