„Stramer” nie zwalnia tempa

18.03.2025

Powieść Mikołaja Łozińskiego zyskuje coraz większą popularność w Niemczech. Pod koniec lutego entuzjastyczna recenzja „Stramera” ukazała się w najważniejszej niemieckiej gazecie, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Tego samego dnia autor wziął udział w berlińskim spotkaniu ze znanym niemieckim pisarzem Maximem Leo w Literaturforum w Brechthaus.

Joanna de Vincenz, autorka recenzji, porównała Mikołaja Łozińskiego do innych znanych twórców, zauważając:

„Podobnie jak jego wielki poprzednik, noblista Isaac B. Singer, który utrwalił swoje wspomnienia przedwojennego żydowskiego świata ulicy Krochmalnej w Warszawie, również Łoziński tworzy literacki zapis żydowskiego życia na ulicy Goldhammera w Tarnowie, włączając w to emocjonalny świat jego mieszkańców. Nie do przecenienia jest również humor Łozińskiego, bliski czeskiemu mistrzowi opowiadania Bohumilowi Hrabalowi, ale w wielu miejscach przywodzący też na myśl tradycję dowcipów żydowskich”.

Jednak międzynarodowy sukces „Stramera” nie kończy się na Niemczech, Austrii i Szwecji. Kilka tygodni temu, w najważniejszej szwajcarskiej gazecie „Neue Züricher Zeitung”, opublikowano pozytywną recenzję autorstwa Irmy Rakusy, cenionej tłumaczki i pisarki. Autorka zwraca uwagę na wyjątkowość narracji Łozińskiego:

„Katastrofa zbliża się stopniowo, aż przybiera monstrualne formy. Łoziński nam jednak tego nie pokazuje, unika drastycznych opisów i patosu. Podobnie jak Roberto Benigni w swoim filmie o obozie koncentracyjnym „Życie jest piękne”, opowiada swoją historię subtelnie, wzruszająco i z humorem. Jednocześnie nie przedstawia nam całej historii Stramerów, niektóre losy pozostają bowiem nierozstrzygnięte. Pozostaje mieć nadzieję, że autor w kontynuacji ruszy śladem ocalałych członków żydowskiej rodziny, z taką samą delikatnością i zręcznością, jak te, które sprawiają, że jego powieść o Stramerach jest tak wyjątkowa”.

Serdecznie gratulujemy autorowi tak wspaniałych osiągnięć!

Tłumaczenie fragmentów recenzji – Elżbieta Zarych.




Fot. Graham Hains dla UNRAST/berliner literarische aktion 2025.