Lektura tej sagi była dla mnie wspaniałą ucztą duchową - delektowałam się treścią i formą. Z każdą odwracaną stroną coraz bardziej angażowałam się w historię przodków autorki, bo miałam świadomość, że bohaterowie nie są fikcyjni, lecz naprawdę żyli, kochali, nienawidzili... Oriana Fallaci uzupełniła powieść o swoje domysły i bogatą wyobraźnię, jednak zdarzenia i osoby są autentyczne. To sprawiało, że przeżywałam wraz z nimi ich niesamowite perypetie. Autorka sfabularyzowała losy przodków po kądzieli i po mieczu, cofając się aż od osiemnastego wieku. Wykonała tytaniczną i benedyktyńską pracę, docierając do wielu dokumentów rozsianych po całym świecie i dzięki temu udało jej się odtworzyć jeszcze wcześniejsze gałęzie drzewa genealogicznego, o czym informuje czytelników we wstępie. Sagę rozpoczyna małżeństwo Cateriny, chłopki-analfabetki, i Carla Fallaci, dzierżawcy ziemskiego, który zdobywa jej serce obietnicą... nauki czytania i pisania. To ona nosi tytułowy oryginalny i odważny kapelusz pełen czereśni, który odzwierciedla jej charakter i stosunek do życia. Caterina to moja ulubiona bohaterka i mam wrażenie, że to ona przekazała autorce najwięcej genów - jest bezkompromisowa, zdecydowana, silna, wzbudza wielkie kontrowersje w swoim otoczeniu, ale bez względu na konsekwencje pozostaje wierna swoim zamiarom i wartościom. Autorka z otwartością przyznaje się do tego duchowego powinowactwa, jednak dodaje, że bardziej czuje się dziedziczką odwagi i zdecydowania prababci Anastasii. Portrety bohaterów to literackie mistrzostwo, podobnie jak klimat książki. Orianie Fallaci udało się w perfekcyjny sposób połączyć fakty z wielkiej historii z dziejami rodziny wplątanej, często wbrew własnej woli, w tryby polityki i rozgrywek przywódców, dla których jednostka liczyła się jedynie jako mięso armatnie. Wielkie ukłony należą się również za styl i język - piękny, złożony, pełen porównań i niecodziennych określeń. Mam nieodparte wrażenie, że nawet słowo sagi oddaje charakter autorki, gdyż łączy w sobie wrażliwość ze zdecydowaniem, metaforykę z realizmem, poetyckość z dosadnością... Oriana Fallaci stworzyła arcydzieło - z czystym sumieniem nazywam tak tę sagę. Wiem, że będę do niej wracać i ustawiam ją na półce z ulubionymi książkami. Żałuję bardzo, że pisarce nie udało się dokończyć dzieła - pracę nad nim przerwała śmierć. Wstrząsające i godne podziwu jest to, że autorka zdawała sobie sprawę z przegrywanej walki z rakiem. Jak dowiadujemy się z posłowia autorstwa jej siostrzeńca, motywowało ją to do pracy i sprawiało, że gorączkowo pisała ostatnie rozdziały i nanosiła ostatnie poprawki. Do tej pory znałam panią Fallaci jako niepokorną i zadziorną dziennikarkę, mistrzynię ostrego pióra. Bardzo cieszę się, że poznałam również je literacki Talent - przez duże T! BEATA IGIELSKA