- Dlaczego ludzie chodzą w góry? – to irytujące pytanie słyszy każdy himalaista. Nieśmiertelna odpowiedź brzmi: „Bo góry są”. Piotr Pustelnik też tak twierdzi, jednak rozwija tę kwestię na niemal pięciuset stronach, które połyka się jednym tchem. Przyznam, że przed przeczytaniem książki „Ja, pustelnik” nie słyszałam o panu Piotrze. Na pytanie o naszych rodzimych legendarnych himalaistów, na myśl przychodziły mi takie nazwiska jak: Wanda Rutkiewicz, Jerzy Kukuczka, Artur Hajzer i Krzysztof Wielicki (jedyny żyjący z tej czwórki). Opowieść Piotra Pustelnika porwała mnie i urzekła od pierwszych stron. To także zasługa dziennikarza Piotra Trybalskiego, który całość opatrzył swoimi komentarzami. Powstał z tego wywiad-rzeka, z którego wyłania się sylwetka człowieka – pasjonata, który postanowił zrealizować swoje marzenia. W ciągu dwudziestu lat zdobył czternaście ośmiotysięczników, czyli Koronę Himalajów i Karakorum. Dla polskiego himalaizmu to wielki osiągnięcie, gdyż udało się to zaledwie dwóm osobom: Kukuczce i Wielickiemu. Co ciekawe, w dzieciństwie pan Piotr nie zapowiadał się na żadnego wyczynowca – był chorowity i chowany przez matkę pod kloszem. Gdy wreszcie udało mu się zerwać z tej rodzinnej smyczy, odkrył uroki sportu, a przede wszystkim chodzenia po górach, które szybko przerodziło się we wspinaczki. Nie zraziło go nawet zdanie pierwszego instruktora wspinaczki skałkowej, który nie zaliczył mu kursu i uznał, że „chłopak nie nadaje się do tych rzeczy”. Najpierw były polskie góry i coraz wyższe szczyty, potem przyszedł apetyt na więcej. Od tej pory Pustelnik nie potrafił już zrezygnować ze swojej pasji. Jego opowieść o coraz dłuższych i bardziej niebezpiecznych wyprawach to dla czytelnika nie tylko podróż w Himalaje, ale i wgłąb ludzkiej duszy. Czasem aż trudno uwierzyć, jak wiele człowiek jest w stanie znieść i poświęcić, by zrealizować swoje marzenia. Pan Piotr szczerze mówi nie tylko o swoich sukcesach, ale i porażkach oraz lękach, o pracy inżyniera chemika, które w pewnym momencie zaczęła ciążyć i nużyć, a także o rodzinie, dla której był bardziej gościem niż mężem i ojcem. Piotr Pustelnik nie skupia się tylko na sobie. Wiele miejsca poświęca innym himalaistom, zarówno tym, z którymi miał okazję się wspinać, jak i tym, których nigdy nie spotkał osobiście. Ciekawe i ujmujące są także fragmenty, w których jest mowa o etyce wspinaczy, ich solidarności, odpowiedzialności za siebie i innych. Niestety, zdarzają się również przykłady nieuczciwych zachować, które pan Piotr ostro piętnuje. Z ubolewaniem opowiada też o komercyjnych wyprawach, przez które w ostatnich latach w Himalajach zrobiło się „tłoczno” i które bardzo wydłużyły listę śmiertelnych ofiar. Oprócz treści na uwagę na pewno zasługuje styl oraz język książki. I Pustelnik, i Trybalski mówią z zaangażowaniem, opowiadają barwnie i tak plastycznie, że momentami fizycznie odczuwa się zimno, wiatr i zmęczenie towarzyszące himalaistom. Polecam tę książkę z czystym sumieniem nawet tym, którym z górami nie jest po drodze. Każdy może znaleźć tu coś dla siebie, bo to opowieść o zdobywaniu nie tylko himalajskich szczytów. BEATA IGIELSKA

Jak różna jest droga ludzi do Gór... Piotr "Pusty" Pustelnik, trzeci po Jurku Kukuczce i Krzysztofie Wielickim zdobywca Korony Himalajów i Karakorum rozbudzał moją ciekawość. Istnieje bowiem gdzieś obok głównego nurtu himalaistów i sam o sobie mówi, że jego sposobem na ten niebywały sukces był strach, przypadek i partnerstwo. Jego droga w górach wysokich rozpoczęła się w wieku 39 lat, poza programem narodowym Andrzeja Zawady, skończyła piątym, udanym wreszcie wejściem na Annapurnę w wieku lat 59! Jedynak, pieszczoszek rodziców, chłopiec z wadą serca, desperacko próbujący się wyrwać spod ich kurateli, długo dojrzewał do własnych wyborów. Jednak kiedy usłyszał zew wiatru pośród grani sięgających nieba, już nic nie mogło go zatrzymać. Często przytrzymywali go w miejscu inni ludzie potrzebujący pomocy, otrzymał nawet nagrodę Fair Play za całokształt kariery sportowej, blokowała pogoda, brak finansów, rozlatujące się zespoły; ale- ukończył swoje dzieło. Pomimo wszystko nie jest to pomnik ze spiżu- może jak na mój gust za bardzo między wierszami (Piotr Trybalski- rozmówca Pustelnika wg mnie zachowuje się tutaj ciut zachowawczo), ale jednak widzimy obraz faceta, który nie potrafił tak jak np Maciej Berbeka poza górami oddawać się rodzinie. Wracał i znów myślał co dalej, żeby znowu uciec w góry. Nie dziwię się, że w końcu jego małżeństwo się rozpadło, choć oddaję tutaj honor jego pierwszej żonie- bardzo silna kobieta! Piotr Pustelnik znalazł jednak szczęście u boku kolejnej żony i na dodatek został tatą po raz kolejny, a zawodowo spełnia się w podróżach podbiegunowych. Bardzo ciekawa rozmowa okraszona mnóstwem niezwykłych zdjęć. I kilka ciekawych spostrzeżeń: "W tamtym czasie toczyłem walkę o byt, by rodzina jakoś przetrwała. Miałem dwoje dzieci, w Polsce ciężko się żyło. Jeszcze nie za bardzo wiedziałem na co się zdecyduję, co wybiorę. Naukę? A może alpinizm? Do tej pory jakoś mi się udawało to wszystko łączyć, ale nagle się zorientowałem, że stojąc w takim rozkroku jestem przeciętny tu i tam. I którąś z tych przeciętności muszę wyeliminować. Ale nie miałem pojęcia jak to zrobić." Takim podejściem niezwykle mi imponuje i za tym pewnie stoi sukces tego, że nie jest tylko legendą, a żyjącym człowiekiem: "Góry nauczyły mnie, żeby z własnej woli czy to dla zaspokojenia ambicji, czy z innych powodów, nie pakować się w sytuacje, w których człowiek musiałby dokonywać niemoralnych wyborów. Nauczyły mnie unikać diabelskiej alternatywy. Lepiej nie wejść na szczyt, zawrócić, niż pchać się z przekonaniem, że jakoś to będzie." "Mimo to uważam, że nie można uciekać od odpowiedzialności, gdy człowiek wpakuje się w sytuację z tą nieszczęsną, diabelską alternatywą i musi podjąć decyzję: ratować siebie czy pomóc komuś innemu. Jeśli ktoś ma problem z etycznym wyborem- niech nie pcha się tam, gdzie może paść pokerowe: sprawdzam. I to nie jest ucieczka od wzięcia odpowiedzialności za innych, to jest niewplątywanie się w sytuacje, w których tę odpowiedzialność należałoby wziąć." W pewnym momencie konstatuje ze smutkiem: "Rzeczywistość, od której uciekamy w góry, dogania nas tam i wali po łbie." A tu najczystsza definicja pasji: "Każdy człowiek ma w organizmie jakąś czułą strunę, gdy się ją trąci, odzywa się dźwięk, którego człowiek potrzebuje. Najsłodsza melodia." Pozostaje nam życzyć sobie, by każdy z nas usłyszał ten jedyny, właściwy sobie dźwięk, który doprowadzi go do pasji dającej szczęście.